Δικηγόρος, Καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, του ΕΜΠ, της ΑΣΟΕΕ, βουλευτής και πολιτικός, γόνος ιστορικής οικογένειας αγωνιστών της Επανάστασης του 1821 από το Μεσολόγγι [1]. Διδάκτωρ της Νομικής Σχολής του Εθνικού τότε Πανεπιστημίου (30 Απριλίου 1876/π.η.) [2], συνέχισε, από το 1882, τις σπουδές του στα Πανεπιστήμια της Χαϊδελβέργης, του Μονάχου και της Λειψίας. Το 1882 εξελέγη υφηγητής Πολιτικής Οικονομίας στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, θέση την οποία διατήρησε μέχρι το 1890. Το ίδιο έτος, εξελέγη έκτακτος καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας μέχρι το 1892, οπότε απολύθηκε για πολιτικούς λόγους (επανήλθε το 1908). Τακτικός στο ίδιο γνωστικό αντικείμενο, μέχρι το 1923, δίδαξε και Ποινικό Δίκαιο, ιδίως κατά τα έτη 1908-1910 και 1923-1924 [3], ως ομότιμος πλέον [4]. Με την ίδρυση της Ανωτάτης Σχολής Οικονομικών και Εμπορικών Σπουδών, διορίστηκε πρώτος διευθυντής και τακτικός καθηγητής της Πολιτικής Οικονομίας (1920-1923).
Διετέλεσε βουλευτής Αττικής κατά τις ΙΕ΄ (7/2/1899-19/9/1902), ΙΣΤ΄ (17/11/1902-22/12/1904) και ΙΖ΄ (20/2/1905-1/2/1906) κοινοβουλευτικές περιόδους, με το κόμμα του Θεόδωρου Δηλιγιάννη [5]. Κατά την εξαετή περίπου κοινοβουλευτική του διαδρομή, χρημάτισε Υπουργός Οικονομικών και Εσωτερικών (31/5/1905-9/6/1905) στην 5η κυβέρνηση του Γορτύνιου πολιτικού (16/12/1904-9/6/1905) [6]. Διετέλεσε, επίσης, γενικός γραμματέας του Πανεπιστημίου Αθηνών από τις 14 Ιουνίου 1886 (π.η.) [7] ως τις 3 Ιουλίου 1890 (π.η.) [8] και αρκετά αργότερα, δύο φορές κοσμήτορας της Νομικής Σχολής του Ιδρύματος (1912-1913 και 1922-1923). Από το συγγραφικό του έργο, αξιοσημείωτες είναι οι εξής μελέτες: «Περί μεταλλικού νομίμου χρήματος, ιδία περί διμεταλλισμού» (διατριβή επί υφηγεσία στην Πολιτική Οικονομία, Αθήναι 1882), «Λόγος εισιτήριος εις το μάθημα της Πολιτικής Οικονομίας» (Αθήναι 1883), «Στοιχεία Πολιτικής Οικονομίας-τεύχος Α΄-περιέχον το περί παραγωγής μέρος, τεύχος Β΄-περιέχον το περί κυκλοφορίας μέρος» (Αθήναι 1892-1895, 1912) [9].
[1] Ξεν. Γ. Μαυρομμάτης, «Γουναράκης Νικόλαος», ΜΕΕ, τόμος Η΄, σ. 652.
[2]«Αύξων Αριθμός: 685, Όνομα και επώνυμον: Νικόλαος Π. Γουναράκης, Πατρίς: Μεσολόγγιον, Πρύτανις: Εμμ. Κόκκινος, Κοσμήτωρ: Κων. Φρεαρίτης, Χρονολογία Αναγορεύσεως/Έτος/Μην/Ημέρα: 1876 Απριλίου 30, Βαθμός: Καλώς, Σχετικός Αριθμός Γενικού Μητρώου: 1748». Μητρώον των Διδακτόρων της Νομικής του εν Αθήναις Εθνικού Πανεπιστημίου, σ. 30.
[3] Ειδικότερα, δίδαξε τα ακόλουθα μαθήματα: «Ποινικόν Δίκαιον» (1908-1910 και 1923-1924), «Γενικόν μέρος της Πολιτικής Οικονομίας» (1882-1886), «Εισαγωγή εις την Πολιτικήν Οικονομίαν και περί παραγωγής» (1887-1888), «Πολιτική Οικονομία» (1890-1893 και 1911-1922), «Ειδικά Θέματα Πολιτικής Οικονομίας» (1912-1918) και «Περί χρήματος και τραπεζών» (1886-1890). Ιωάννης Καράκωστας, Αντιπρύτανη (εποπτεία εκδόσεως), Άντα Διάλλα-Νίκη Μαρωνίτη (επιστημονική επιμέλεια), Νομική Σχολή (1837-1982, διδακτικό προσωπικό, μαθήματα, τόμος I, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών-Ιστορικό Αρχείο Πανεπιστημίου Αθηνών, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα, 2010, σ. 56.
[4] Στις 23/7/1910 (π.η.) απολύθηκε στο πλαίσιο της γενικότερης αναδιοργάνωσης του Πανεπιστημίου και επανήλθε το 1911. Στις 24/1/1918 (π.η.) απολύθηκε εκ νέου για πολιτικούς λόγους, επανερχόμενος το 1921. Το 1923 αποσύρθηκε, λόγω ορίου ηλικίας. Ιωάννης Καράκωστας, Αντιπρύτανη (εποπτεία εκδόσεως), Άντα Διάλλα-Νίκη Μαρωνίτη (επιστημονική επιμέλεια), Νομική Σχολή (1837-1982, διδακτικό προσωπικό, μαθήματα, ό.π., σσ. 55-56.
[5] «Μητρώο Βουλευτών Περιόδων 1865-1910» στο Μητρώο Πληρεξουσίων, Γερουσιαστών και Βουλευτών 1822-1935, Βουλή των Ελλήνων, Διεύθυνση Διοικητικού, Τμήμα Μητρώου Βουλευτών, Αθήνα, 1986, σσ. 100-101.
[6] «Παράρτημα Β΄: Κυβερνήσεις στην Ελλάδα 1833-1924» στο Douglas Dakin, Η Ενοποίηση της Ελλάδας 1770-1923, ΜΙΕΤ, Αθήνα, 1998, σσ. 428-429.
[7] Συνεδρίασις εβδόμη, 14/6/1886, Πρακτικά Συγκλήτου (1883-1886), τόμος 14ος, σσ. 264-268. Στη μοναδική συνεδρίαση της πανεπιστημιακής Συγκλήτου που μεσολάβησε μεταξύ της παύσης του Πέτρου Κανελλίδη και του διορισμού του Νικόλαου Γουναράκη (συνεδρίασις έκτη της 3ης Μαΐου 1886, ό.π., σσ. 261-264) κάτω από την ένδειξη «Ο Γραμματεύς» δεν αναφέρεται κάποιο όνομα.
[8]«[…] ότι διωρίσθησαν εν τω Εθνικώ Πανεπιστημίω […] έκτακτοι δε καθηγηταί της Πολιτικής Οικονομίας ο Ν. Γουναράκης, άχρι τούδε Γραμματεύς του Εθν. Πανεπιστημίου». Συνεδρίασις δεκάτη έκτη, 3/7/1890, Πρακτικά Συγκλήτου (1886-1891), τόμος 15ος, σ. 235.
[9] Ειδικότερα για τις αντιλήψεις του περί οικονομίας κατά τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής του πορείας, βλ. Αδαμάντιος Συρμαλόγλου, Φορολογία ή Χρεοκοπία.Η φορολογική πολιτική στη Βουλή των Ελλήνων 1862-1910, Μεταμεσονύκτιες εκδόσεις, Αθήνα, 2007, σσ. 79, 87, 91, 95-96 και 101.
