Skip to main navigation Skip to main content Skip to page footer

Εργαστήριο Ιστορικής Έρευνας και Τεκμηρίωσης

ΠΟΛΥΓΕΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Η.

Αθήνα 1863-[Αθήνα] 1935

Καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πολιτικός. Τις εγκύκλιες σπουδές του, τις ολοκλήρωσε στο Βαρβάκειο Λύκειο Αθηνών στις 23 Σεπτεμβρίου 1879 (π.η.). Στις 25 του ίδιου μήνα (π.η.) ενεγράφη στη Νομική Σχολή του Εθνικού τότε Πανεπιστημίου [1] και απεφοίτησε στις 2 Μαρτίου 1884 με τον τίτλο του «διδάκτορα της Νομικής» [2]. Από το 1884 ως και το 1890 συνέχισε τις σπουδές του στα Πανεπιστήμια της Λειψίας και του Γκέτιγκεν. Το 1890 εξελέγη υφηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο γνωστικό αντικείμενο του Ρωμαϊκού Δικαίου, θέση την οποία διατήρησε μέχρι το 1895. Το ίδιο έτος εξελέγη τακτικός καθηγητής του Ρωμαϊκού Δικαίου μέχρι το 1932, οπότε του απονεμήθηκε ο τίτλος του ομότιμου [3].

Από το 1923 δίδαξε επίσης και Αστικό Δίκαιο [4]. Υπηρέτησε το Πανεπιστήμιο Αθηνών από διάφορες, κατά καιρούς, θέσεις. Έτσι, διετέλεσε γενικός γραμματέας του Ιδρύματος από τις 26 Ιανουαρίου 1891 (π.η.) [5] ως τις 11 Ιουνίου 1892 (π.η.) [6], τέσσερις φορές κοσμήτορας της Νομικής Σχολής (1903-1904, 1909-1910, 1928-1929 και 1931-1932) και δύο Πρύτανης (1910-1911 και 1921-1922). Διετέλεσε, επίσης μέλος της επιτροπής για την σύνταξη του Αστικού Κώδικα (1906, 1914 και 1928), μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (1910, 1911 και 1919-1920) και Αρεοπαγίτης (7/4/1899/π.η.).

Τέλος, χρημάτισε Υπουργός Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεως στην 3η κυβέρνηση του Δημητρίου Γούναρη (2/3/1922-3/5/1922) [7]. Από το συγγραφικό του έργο, αξιοσημείωτες είναι οι εξής μελέτες: «Περί δωρεάς» (πραγματεία βραβευμένη στο Ράλλειο διαγωνισμό, Αθήναι 1884), «Ιστορική ανάπτυξις της διακατοχής και αντίθεσης αυτής προς την κληρονομίαν» (δημόσια προφορική δοκιμασία επί υφηγεσία, 6/6/1890/π.η.), «Περί της απαγορεύσεως των δωρεών μεταξύ των συζύγων» (διατριβή επί υφηγεσία στο Ρωμαϊκό Δίκαιο, 19/6/1890/π.η.), «Περί προικός» (πραγματεία βραβευμένη στον Γ΄ Σγούτειο διαγωνισμό, τόμοι 2, Αθήναι 1891-1894), «Περί της αξίας του Ρωμαϊκού Δικαίου» (Αθήναι 1899) και «Περί διδασκαλίας του Δικαίου των Πανδεκτών. Κληρονομικόν Δίκαιον. Οικογενειακόν Δίκαιον. Μετάφρασις εκ του συγγράμματος του Windscheid μετά προσθηκών» (Αθήναι 1901) [8].

 


[1]«Αύξων αριθμός: 1811, Όνομα και επώνυμον εγγραφομένων: Κωνσταντίνος Η. Πολυγένης, Ηλικία: 16, Πατρίς: Αθήναι, Όνομα και επώνυμον συνιστώντων: Δ. Θεοφανόπουλος, Τόπος κτηματικής περιουσίας: Αθήναι, Αξία αυτής/Δραχμαί: 15.000, Απόδειξις εγγραφής: Απολυτήριον Βαρβακείου Λυκείου, 23 7βρίου 1879, αρ. 22, λίαν καλώς, Σχολή: Νομική, Χρονολογία εγγραφής/Μην/Ημέρα: Σεπτεμβρίου 25 1879, Υπογραφή εγγραφομένων: Κωνσταντίνος Η. Πολυγένης, Αριθμός εισιτηρίου: 115, Παρατηρήσεις: [κενό]». Μητρώον Φοιτητών Εθνικού Πανεπιστημίου (1875-1880), σ. 85.

[2] «Αύξων αριθμός: 1248, Όνομα και επώνυμον: Κωνσταντίνος [Κ.] Πολυγένης, Πατρίς: Αθήναι, Πρύτανις: Μιλτιάδης Βενιζέλος, Κοσμήτωρ: Αλκιβιάδης Κράσας, Χρονολογία αναγορεύσεως/Έτος/Μην/Ημέρα: 1884 Μάρτιος 2, Βαθμός: Άριστα, Σχετικός αριθμός Γενικού μητρώου: 3287, Παρατηρήσεις: [κενό}». Μητρώον των Διδακτόρων της Νομικής του εν Αθήναις Εθνικού Πανεπιστημίου, σ. 55.

[3] Στις 22/7/1910 απολύθηκε στο πλαίσιο της γενικότερης αναδιοργάνωσης του Πανεπιστημίου σε εφαρμογή του Νόμου ΓΨΛΑ΄, για να επαναδιοριστεί στις 8/6/1916. Στις 24/1/1918 απολύθηκε εκ νέου για πολιτικούς, αυτή τη φορά, λόγους. Επανήλθε μετά τη δημοσίευση του Νομοθετικού διατάγματος της 1ης/12/1920, το οποίο κυρώθηκε με το ν. 2705 της 24ης/7/1921, «της απολύσεως αυτού θεωρηθείσης ως μηδέποτε γενομένης». Ιωάννης Καράκωστας, Αντιπρύτανη (εποπτεία εκδόσεως), Άντα Διάλλα-Νίκη Μαρωνίτη (επιστημονική επιμέλεια), Νομική Σχολή (1837-1982, διδακτικό προσωπικό, μαθήματα, τόμος I, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών-Ιστορικό Αρχείο Πανεπιστημίου Αθηνών, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα, 2010, σ. 160.

[4] Επιπλέον, δίδαξε και τα ακόλουθα μαθήματα: «Ερμηνεία των τίτλων του Πανδέκτου» (1901-1905 και 1917-1918), «Κληρονομικόν Δίκαιον» (1901-1909, 1916-1918 και 1926-1927), «Νέοι Νόμοι Κληρονομικού Δικαίου» (1928-1930), «Ενοχικόν Δίκαιον» (1896-1910 και 1925-1932), «Πραγματικόν Δίκαιον» (1906-1907 και 1923-1924), «Εμπράγματον Δίκαιον» (1930-1932), «Οικογενειακόν Δίκαιον» (1923-1928) και «Νέοι Νόμοι εν τω Οικογενειακώ και Κληρονομικώ Δικαίω» (1928-1932). Στο ίδιο.

[5] Συνεδρίασις Δεκάτη Πέμπτη, 26/1/1891, Πρακτικά Συγκλήτου (1886-1891), τόμος 15ος, σ. 317.

[6] Φέρεται, ωστόσο, να εκτέλεσε τα συγκεκριμένα καθήκοντα και κατά την επόμενη συνεδρίαση (ΙΗ΄ της 16ης/6/1892), παρά το γεγονός ότι το όνομά του δεν αναφέρεται στο τέλος της. Συνεδρίασις ΙΖ΄, 11/6/1892, Πρακτικά Συγκλήτου (1891-1894), τόμος 17ος, σ. 72.

[7] «Παράρτημα Β΄: Κυβερνήσεις στην Ελλάδα 1833-1924» στο Douglas Dakin, Η Ενοποίηση της Ελλάδας 1770-1923, ΜΙΕΤ, Αθήνα, 1998, σσ. 432-433. Στο «Μητρώο Βουλευτών Περιόδων 1910-1935», που περιέχεται στο Μητρώο Πληρεξουσίων, Γερουσιαστών και Βουλευτών 1822-1935, Βουλή των Ελλήνων, Διεύθυνση Διοικητικού, Τμήμα Μητρώου Βουλευτών, Αθήνα, 1986, σσ. 266-267, αναφέρεται το όνομα Πολυγένης Κ. ως βουλευτής Αργολίδος και Κορινθίας κατά τη διάρκεια της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης (1/11/1920-21/9/1922).

[8] Ιωάννης Καράκωστας, Αντιπρύτανη (εποπτεία εκδόσεως), Άντα Διάλλα-Νίκη Μαρωνίτη (επιστημονική επιμέλεια), Νομική Σχολή (1837-1982, διδακτικό προσωπικό, μαθήματα, όπ., σ. 160.