Skip to main navigation Skip to main content Skip to page footer

Εργαστήριο Ιστορικής Έρευνας και Τεκμηρίωσης

ΜΑΡΙΝΑΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ

Tόπος\Χρονολογία γέννησης: Ληξούρι Κεφαλονιάς, 1901

Τόπος\Χρονολογία θανάτου: Ακρωτήρι Σαντορίνης, 1974

Σπουδές: Πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1925).  Μεταπτυχιακά στο Πανεπιστήμιο Halle (1927-29).

Ενεργός θητεία: 1939-1974

Θέση: Τακτικός Καθηγητής

Γνωστικό Αντικείμενο\ Έδρα: Προϊστορική Αρχαιολογία

Εργογραφία (ενδεικτική): Αρχαιολογικαί έρευναι ανά την Κεφαλληνίαν (1920). Παράστασις ναυμαχίας (1923). Μεσομινωϊκή οικία εν κάτω Μεσάρα (1925). Μινωική και ομηρική Σκύλλα (1926). Ο αρχαίος κρητικός πολιτισμός (1927). Όμηρος, Μυκήναι και Ανατολή (1928). Το ομηρικόν σπήλαιον της Ειλειθυίας (1930). Πρωτογεωμετρικά και γεωμετρικά ευρήματα εκ Κεντρικής και Ανατολικής Κρήτης (1931). Αμνησός, Δρήλος, Αρκαλοχώρι (1935). Αι μινωϊκαί θεαί του Γάζι (1939). Το μινωϊκόν μέγαρο Σκλαβόκαμπου (1950). Θερμοπύλαι (1951). Περί τους νέους βασιλικούς τάφους των Μυκηνών (1953). Κρήτη και μυκηναϊκή Ελλάς (1959). Κεφαλληνία (1962).

Μαθήματα: Σουμερικός και Ακκαδικός πολιτισμός της Νοτίου Βαβυλωνίας (1939-40), Γένεσις και Καταγωγή του παλαιότερου Μινωικού Πολιτισμού (1939-40), Φροντιστηριακαί ασκήσεις επί των Μνημείων του Προϊστορικού Πολιτισμού (1939-40), Privatissime: Ανώτερο φροντιστήριον διά μικρόν αριθμόν προκεχωρημένων φοιτητών, μη υποχρεωτικόν (1939-40), Παρακολούθησις Επιστημονικών Προβλημάτων και Μέθοδοι Επιστημονικής Ερεύνης (1939-40), Σουμεριακός και Ασσυροβαβυλωνιακός Πολιτισμός (1948-49), Προϊστορική αρχαιολογία της κυρίως Ελλάδος και των πέριξ χωρών της Ανατολικής Μεσογείου (1948-49), Εν τω Φροντιστηρίω. Ερμηνεία των έργων της Τέχνης και της Θρησκείας εν συνδυασμώ προς τους αρχαίους συγγραφείς και τα πορίσματα της συγχρόνου γλωσσολογίας (1948-49), Ερμηνεία των Βατράχων του Αριστοφάνους (1948-49), Αιγυπτιακή Τέχνη και Αιγυπτιακός Πολιτισμός (1949-50, 1952-53), Ιστορία των Αρχαίων Λαών της Ανατολής (1949-50), Τα Κύρια Κέντρα του Μινωικού και Μυκηναϊκού Πολιτισμού ιδία από της απόψεως της Προελληνικής Θρησκείας και της επιβιώσεως ταύτης εν τω περιβάλλοντι του Ελληνικού πολιτισμού (1949-50), Φροντιστήριον. Ερμηνεία των έργων της Τέχνης των σχετιζομένων προς την θρησκείαν και την μυθολογίαν. Ιστορική και αρχαιολογική έρευνα των μύθων παρ’ Απολλοδόρω (1949-50), Ιράνιοι, Σουμέριοι και Σημίται εν τη Ανατολή (1950-51), Η απωτάτη Ιστορία των Ελληνικών φυλών και ο σχηματισμός του Ελληνικού Έθνους (1950-51), Μινωική και Μυκηναϊκή τέχνη. Αποικιακός Μυκηναϊκός πολιτισμός, Κύπρος, Ρόδος Μ. Ασία. Πνευματικαί και καλλιτεχνικαί σχέσεις του Κρητικομυκηναϊκού κόσμου προς τους πέριξ πολιτισμούς (1950-51), Φροντιστήριον. Ανάπτυξις θεμάτων εκ της Τέχνης και της Μυθολογίας της Κρητικομυκηναϊκής αρχαιότητος εν σχέσει προς την Αίγυπτον και την Ασίαν (1950-51), Εθνολογία, Θρησκεία και Τέχνη της κοιλάδος του Νείλου (1951-52), Τας αρχάς της Ελληνικής Τέχνης από της πρωτογεωμετρικής μέχρι της αρχαϊκής περιόδου (1951-52), Μυκηναϊκή Τέχνη και αποικιακή του Μυκηναϊκού πολιτισμού, πνευματικαί σχέσεις του Κρητομυκηναϊκού κόσμου προς τους πέριξ πολιτισμούς (1951-52), Αρχαιολογική ερμηνεία του Ομήρου και ασκήσεις επί των μνημείων της Τέχνης (1951-52), Αι Πρώται Αρχαί και η Πρώιμος Ανάπτυξις της Μνημειώδους Πλαστικής των Ελλήνων (1952-53), Κρητικομυκηναϊκή και Πρώιμος Ελληνική Θρησκεία (1952-53), Ελληνική Αρχιτεκτονική (1952-53), Φροντιστήριον. Συμβολισμός παρά τη Κρητικομυκηναϊκή και τη Ελληνική Τέχνη Μεθ’ Ερμηνείας Μύθων εκ του Ομήρου και του Απολλοδώρου (1952-53), Σουμέριοι και Σημίται εν Ασία (1953-54), Ελληνική Πλαστική της περιόδου ακμής, Ε΄ και Δ΄ αιών (1953-54), Η Κρητομυκηναϊκή Τέχνη (1953-54), Αρχιτεκτονική της Κλασικής Περιόδου ιδία εν Αττική (1953-1954), Φροντιστήριον. Προβλήματα Μυκηναϊκής παραδόσεως εν τη Τέχνη και τη Λογοτεχνία των Ελλήνων (1953-54), Γεωγραφία και Αρχαιολογία της κοιλάδος του Νείλου και των πέριξ χωρών (1954-55), Ελληνική Τέχνη από του Ε΄ αιώνος και κατόπιν (1954-55), Μυκηναϊκός και Πρωτοελληνικός Πολιτισμός (1954-55), Γεωμετρική και Πρώιμος Ελληνική Τέχνη (1954-55), Φροντιστήριον. Όμηρος, Αρχαιολογικά και Ερμηνευτικά Προβλήματα (1954-55), Προϊστορική Αρχαιολογία: Αι τελευταίαι περίοδοι του Αιγυπτιακού Πολιτισμού (1955-56), Κλασσική Αρχαιολογία: Κλασσική Εποχή, Ε΄ και Δ΄ αιών (1955-56), Το τέλος του Μυκηναϊκού και αι Αρχαί του Μινωικού πολιτισμού, η Γένεσις της Ελληνικής Θρησκείας (1955-56), Ο Ζ΄ και ΣΤ΄ Αιών στην Τέχνη (1955-56), Σημίται, Σουμέριοι και Βαβυλώνιοι (1956-57), Μινωικός Πολιτισμός και επιδράσεις τούτου εκτός της Κρήτης (1956-57), Εν φροντιστηρίω: Προβλήματα εκ του ομηρικού κόσμου και εκ της αναγνώσεως της Μυκηναϊκής γραφής (1956-57), Γεωγραφία, Τέχνη και Πολιτισμός της κοιλάδας του Νείλου (1957-58), Η πρώτη εμφάνισις του ανθρώπου εν Ελλάδι, οι πολιτισμοί του λιθικού και του χαλκού αιώνος (1957-58), Αιγυπτιακή Τέχνη, ιδιαίτατα του Νέου Βασιλείου και της Σαϊτικής περιόδου (1958-59), Μινωικός, Μεσοελλαδικός και Μυκηναϊκός Πολιτισμός εν αμοιβαία εξαρτήσει (1958-59), Αρχαιολογία (1959-60), Αιγυπτιακός πολιτισμός: ιδία κατά τας περιόδους επαφής προς την Ελλάδα (1960-61), Μυκήναι και Όμηρος κατά τας τελευταίας έρευνας της επιστήμης (1960-61), Εν Φροντιστηρίω: Θρησκεία και μνημεία κατά την πρώτην εμφάνισιν των Ελλήνων (1960-61), Σημίται, Σουμέριοι, Ακκάδιοι και Βαβυλώνιοι εν Ασία (1961-62), Μυκηναϊκή και Ελληνική αρχιτεκτονική μέχρι του Ε΄ αιώνος εν αμοιβαία συναφεία (1961-62), Φροντιστήριον: Θρησκευτικά και Αρχιτεκτονικά προβλήματα εν τω κόσμω του έπους (1961-62), Αιγυπτιακή τέχνη και Ανατολικοί Πολιτισμοί (1962-63), Αρχαιολογία και θρησκεία (1962-63), Αιγυπτιακός Πολιτισμός εν σχέσει προς την Μεσόγειον και ιδία προς τον Ελληνικόν κόσμον (1963-64), Τα μεγάλα θρησκευτικά κέντρα της Ελλάδος εν αναφορά προς τον Κρητομυκηναϊκόν πολιτισμόν (1963-64), Τα μεγάλα θρησκευτικά κέντρα της Ελλάδος εν αναφορά προς τον Κρητομυκηναϊκόν κόσμον και τον Όμηρον (1963-64), Φροντιστήριον: Ο Όμηρος εν σχέσει προς τον Μυκηναϊκόν κόσμον μετά την ανάγνωσιν της Μυκηναϊκής γραφής (1963-64), Αρχαιολογία: Πολιτισμοί της Ανατολής από του τέλους του νομαδικού βίου μέχρι και της πρωίμου εποχής του Σιδήρου (1964-65), Αρχαία Ιστορία (1964-65), Αρχαιολογία: Η λιθική περίοδος και αι δύο πρώται εποχαί του χαλκού εν Ελλάδι (1964-65), Φροντιστήριον: Ζητήματα εκ του κόσμου του Ομήρου (1964-65), Αιγύπτιοι, Σημίται, Σουμέριοι (1965-66), Αρχαία Ιστορία: Πολιτική και πνευματική ιστορία της Ελλάδος από του 11ου μέχρι του 6ου π.χ. αιώνος (1965-66), Τοπογραφία των Αρχαίων Αθηνών (1965-66), Ο Ιστορικός και Πνευματικός Κόσμος του 5ου αιώνος (1965-66), Φροντιστήριον: Ομηρικά και Μυθικά ζητήματα (1965-66), Η δημιουργία των πρώτων βαθμίδων πολιτισμού εις την Ανατολήν και την Ελλάδα (1967-68), Αι ρίζαι του Μυκηναϊκού πολιτισμού και του γένους των Ελλήνων (1967-68), Φροντιστηριακαί ασκήσεις: Μυθολογικά προβλήματα και ιστορικότης των ελληνικών μύθων (1967-68)

Δημόσια παρουσία: Κατά την διάρκεια των σπουδών του στο εξωτερικό, μαθήτευσε κοντά στους καθηγητές Noack, Karo και Rodenwaldt. Επιμελητής Αρχαιοτήτων. Έφορος Αρχαιοτήτων Κρήτης (1925-37). Διευθυντής του Μουσείου Ηρακλείου (1929-37).

Τακτικός καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1939). Κοσμήτορας της παραπάνω Σχολής (1946-47) και Πρύτανης του Ιδρύματος (1958-59).

          Διευθυντής Αρχαιοτήτων και Ιστορικών Μνημείων του Υπουργείου Παιδείας (1937-40 και 1955-58). Μέλος (1955) και Πρόεδρος (1971) της Ακαδημίας Αθηνών. Γενικός Επιθεωρητής Αρχαιοτήτων (1967). Διευθυντής της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας (1937-40, 1953-56 και 1967-74).

Μέλος του Αυστριακού, του Γερμανικού και του ΑμερικανικούΑρχαιολογικών Ινστιτούτων. Επίτιμο μέλος των Ακαδημιών Βιέννης και Βρυξελλών και της Ακαδημίας των Επιστημών και Τεχνών της Βιέννης. Εταίρος του Ινστιτούτου Προκεχωρημένων Σπουδών του Princeton για το έτος 1958-59. Κάτοχος των μεταλλίων των Πανεπιστημίων Βρυξελλών και Λιέγης. Μέλος (1955-74) και Πρόεδρος (1971) της Ακαδημίας Αθηνών. Μέλος, επίσης, της Βασιλικής Ανθρωπολογικής Εταιρείας του Λονδίνου, του Ινστιτούτου του Καΐρου, της Φλαμανδικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών του Βελγίου και της Ακαδημίας της Χαϊλδεμβέργης. Κάτοχος των άθλων Gottfried von Herder και της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος (1ο Βραβείο Επιστήμης).

 Διεξήγαγε πλήθος ανασκαφών σε Κρήτη, Κεφαλονιά, Πύλο, Ακρωτήρι Σαντορίνης (1967-74) και Μαραθώνα (1970 κ.ε.).

Τιμήθηκε για την συμβολή του στον τομέα της Προϊστορικής Αρχαιολογίας με τον τίτλο του Επίτιμου Διδάκτορα του Πανεπιστημίου του Palermo, με τον Ταξιάρχη του Φοίνικος, καθώς και με άλλες διακρίσεις σε Ελλάδα και διεθνώς [1]

 


[1] Λήμμα,  «Μαρινάτος Σπυρίδων», στη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος ΙΣΤ', Εκδοτικός Οργανισμός Ο Φοίνιξ ΕΠΕ, Αθήνα χ.χ., σ. 691. Λήμμα, «Μαρινάτος Σπυρίδων», στο Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου, τόμος 13, Έκδοσις της Εγκυκλοπαιδικής Επιθεωρήσεως Ήλιος, Αθήναι χ.χ., σ. 16, Δημοσθένης Κούκουνας-Νατάσα Κούκουνα (διεύθυνση σύνταξης), «Μαρινάτος Σπυρίδων», Βιογραφική Εγκυκλοπαίδεια του Νεώτερου Ελληνισμού (1830-2010), Αρχεία Ελληνικής Βιβλιογραφίας, Δεύτερος Τόμος, Μέτρον, Αθήνα 2011, σ. 488 και Γ. Στυλ. Κορρές, «Σπυρίδων Μαρινάτος (1901-1974)» στο Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τόμος ΚΒ΄(1974-77), Αθήναι 1978, σσ 398-99 και 456-62. Για τον διαπρεπή αυτό αρχαιολόγο, βλ. ειδικότερα, Σπυρίδων Μαρινάτος 1901-1974. Η ζωή και η εποχή του. SpyridonMarinatos 1901-1974. HisLifeandTimes, Ελένη Μαντζουράνη και Ναννώ Μαρινάτου (επιμέλεια έκδοσης), Ιστορήματα 4, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας\Ινστιτούτο του Βιβλίου-Α. Καρδαμίτσα, Αθήνα, 2014.