Τόπος\Χρονολογία γέννησης: Σιάτιστα Κοζάνης, 1793
Τόπος\Χρονολογία θανάτου: Αθήνα, 1858
Σπουδές: Φιλοσοφία και Φιλολογία στα Πανεπιστήμια Λειψίας (1819-20) και Γοτίγγης (1820-21). Ιατρική και Φυσικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Πίζας (1828-30). Αρχαιολογία και Ιστορία Τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης (1828-30).
Ενεργός θητεία: 1837-1858
Θέση: Επίτιμος Καθηγητής (1837), Τακτικός Καθηγητής (1843)
Γνωστικό Αντικείμενο\Έδρα: Πολιτειογραφεία (1837), Ιστορία και Αρχαιολογία (1843), Ιστορία (1844)
Εργογραφία (ενδεικτική): Ιστορία της καθολικής εκκλησίας. Περί των ασμάτων του λαού εις τους αρχαίους Έλληνας (περ. Ερανιστής). Περί των παροιμιών των αρχαίων Ελλήνων (περ. Ερανιστής). Περί Πανεπιστημίων εν γένει και ιδιαιτέρως περί του Οθώνειου Πανεπιστημίου (1845).
Δημόσια παρουσία: Γόνος εύπορου εμπόρου που δραστηριοποιούνταν στην Πέστη της Ουγγαρίας, ο Θεόδωρος Μανούσης, ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του κατ’ οίκον στο πλευρό του Γεώργιου Ζαβίρα και το 1808 μετακόμισε στη Βιέννη, όπου γνωρίστηκε με τον Θεόκλητο Φαρμακίδη και συνεργάστηκε με το περιοδικό «Λόγιος Ερμής».
Μετά τις πανεπιστημιακές του σπουδές (βλ. παραπάνω), εγκαταστάθηκε στην Αθήνα (1834). Αεροπαγίτης (1835). Βασιλικός Επίτροπος στην Ιερά Σύνοδο (1835-43). 1845-1846. Από τους πρώτους καθηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών (1837-43, 1844-58). Πρύτανης του Ιδρύματος (1845-46) και Κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής (1849-50). Μέλος της επιτροπής για τη σύνταξη του Κανονισμού του Πανεπιστημίου (1844) και Μέλος της επιτροπής για την έγκριση των διδακτικών εγχειριδίων (1848-58). Το όνομά του συνδέθηκε, στις αρχές του 1848, με τις περιώνυμες φοιτητικές ταραχές γνωστές ως Μανούσεια ή Μανουσιακά, λόγω των φιλελεύθερων απόψεων που εξέφραζε στις παραδόσεις του αναφορικά με την Ορθόδοξη Ανατολική Εκκλησία.
Ευεργέτης (1848-49) και Κληροδότης (Σεπτέμβριος 1858) του Πανεπιστημίου Αθηνών, κληροδότησε, επίσης, την βιβλιοθήκη του στην ιδιαίτερη πατρίδα του, όπου ιδρύθηκε η ομώνυμη Βιβλιοθήκη [1].
[1] Λήμμα, «Μανούσης Θεόδωρος», στη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος ΙΣΤ΄, Εκδοτικός Οίκος Ο Φοίνιξ ΕΠΕ, Αθήνα χ.χ., σ. 626, Δημοσθένης Κούκουνας-Νατάσα Κούκουνα (διεύθυνση σύνταξης), «Μανούσης Θεόδωρος», Βιογραφική Εγκυκλοπαίδεια του Νεώτερου Ελληνισμού (1830-2010), Αρχεία Ελληνικής Βιβλιογραφίας, Δεύτερος Τόμος, Μέτρον, Αθήνα 2011, σ. 471, Ανδρέας Αντωνόπουλος-Χαρίκλεια Μπαλή (έρευνα-σύνταξη), Ευεργέτες και Δωρητές του Πανεπιστημίου Αθηνών, Α΄ 1837-1944, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα, 2003, σσ. 112-13 και των ιδίων, Ευεργέτες και Δωρητές του Πανεπιστημίου Αθηνών, Β΄ 1945-1982, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα, 2007, σ. 145 και «Παράρτημα: Τα Μαθήματα στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1837-1932) στο Βαγγέλης Δ. Καραμανωλάκης, Η Συγκρότηση της Ιστορικής Επιστήμης και η Διδασκαλία της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1837-1932), Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς 42, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών ΕΙΕ, Αθήνα 2006, σσ. 411-16.
