Τόπος\Χρονολογία γέννησης: Κέρκυρα, 1851
Τόπος\Χρονολογία θανάτου: Αθήνα, 1919
Σπουδές: Πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1871). Μεταπτυχιακά στα Πανεπιστήμια Βερολίνου, Λειψίας Παρισίων, Λονδίνου και Βιέννης (1871-75). Διδάκτωρ Φιλοσοφίας (1873). Διδάκτωρ Ιστορίας. Τίτλος διδακτορικής διατριβής: «Τά κατά τους οικιστάς των παρ’ Έλλησιν αποικιών και τας αυτοίς απονεμημένας τιμάς και προνομίας» (1873). Τίτλος Διατριβής επί υφηγεσία: «Αι Αθήναι περί τα τέλη του δωδεκάτου αιώνος κατά πηγάς ανεκδότους» (1878).
Ενεργός θητεία: 1877-1916
Θέση: Υφηγητής (1878). Έκτακτος καθηγητής (1887). Τακτικός Καθηγητής (1890).
Γνωστικό Αντικείμενο\Έδρα: Γραφογνωσία, Γενική Ιστορία
Εργογραφία (ενδεικτική): Επί τη ανακομιδή των λειψάνων του Πατριάρχου Γρηγορίου και τη τελέσει της πεντηκονταετηρίδος της ελληνικής παλιγγενεσίας. Ποίημα (1871). Έκθεσις Σπυρίδωνος Π. Λάμπρου δ.φ. υφηγητού προς την Βουλήν των Ελλήνων περί της εις το Άγιον Όρος αποστολής αυτού κατά το θέρος του 1880 (1880). Μιχαήλ Ακομινάτου του Χωνιάτου-Τα Σωζόμενα (1880). Κερκυραϊκά Ανέκδοτα (1882). Ιστορία της Ελλάδος μετ’ εικόνων από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι της αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως, 6 τ. (1886-1908). Καρολίδειοι ανεπιστασίαι (1892). Αποκαλύψεις περί του μαρτυρίου του Ρήγα (1892). Οι Ευεργέται Καθηγηταί του Εθνικού Πανεπιστημίου (1896). Κατάλογος των εν τη κατά Άνδρον Μονή της Αγίας Κωδίκων (1898). Λόγοι και Άρθρα 1887-1902 (1902). Νέοι Ορίζοντες εν τη ιστορική ερεύνη. Λόγος απαγγελθείς εν τω Εθνικώ Πανεπιστημίω την 15η Ιανουαρίου 1905 υπό Σπ. Λάμπρου αναλαμβάνοντος επισήμως την Πρυτανείαν του ακαδημαϊκού έτους 1904-1905 (1905). Μικταί Σελίδες (1905). Τα Ελεύθερα. Λόγοι και άρθρα επί τη εθνική εορτή της 25 Μαρτίου (1891-1901) (1911). Παλαιολόγεια και Πελοποννησιακά (1912-30). Αι ιστορικαί μελέται εν Ελλάδι κατά τον πρώτον αιώνα της Παλιγγενεσίας μετά προεισαγωγής περί των Ελληνικών ιστορημάτων επί τουρκοκρατίας [1918-1919]-(ανέκδοτο στο Αρχείο Σπυρίδωνος Λάμπρου, Εργαστήριο Ιστορικής Έρευνας και Τεκμηρίωσης του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών).
Μαθήματα: Αρχαί Ελληνικής Γραφογνωσίας (1877-78), Περί των Πηγών της καθόλου Ελληνικής Ιστορίας (1877-79, 1884-86), Ασκήσεις Ελληνικής Γραφογνωσίας (1877-79), Ιστορία του αιώνος του Περικλέους (1878-79, 1901-02), Ασκήσεις Γραφογνωστικαί (1879-80, 1882-85), Ασκήσεις Γραφογνωστικαί και Επιγραφικαί (1879-82), Τα κατά τον αιώνα του Περικλέους και μετά ταύτα δε Ιτορία της Βασιλείας των Κομνηνών (1879-80), Ελληνική Ιστορία (1880-81, 1886-87, 1893-94), Γραφογνωσία μετ' ασκήσεων (1880-81), Ελληνική Γραφογνωσία (1881-82), Ιστορία του Αρχαίου Ελληνισμού (1881-85), Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδος (1885-86, 1888-89, 1891-92), Ασκήσεις Ιστορικαί (1886-90, 1892-95), Ιστορία των Ανατολικών Εθνών και μετά ταύτα της Ελλάδος, κατά τούς Αρχαίους Χρόνους (1887-88, 1892-93), Ιστορική Γεωγραφία της Ελλάδος (1889-91), Ρωμαϊκή Ιστορία (1889-90, 1894-95, 1898-1910), Ιστορία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας (1891-93, 1900-01), Ιστορία των Αρχαίων Ανατολικών Εθνών (1891-92), Τα Τελευταία Έτη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (1893-94), Αρχαία Ιστορία (1895-98, 1913-14), Φροντιστήριον Ιστορικόν (1895-1910, 1913-14), Ιστορία της Ιταλικής Παλιγγενεσίας (1897-98), Ιστορίαν Αλεξάνδρου του Μεγάλου, Διαδόχων και Επιγόνων (1898-99, 1906-07, 1909-10), Ιστορία των Περσικών Πολέμων (1900-01, 1904-06, 1908-09), Ασκήσεις Παλαιογραφικαί και Χρονολογικαί (1902-03), Ιστορία της καταλύσεως της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και μετά ταύτη Ιστορία της Ελευθέρας Πολιτείας (1902-03), Ιστορία του Κρητικού και του Μυκηναϊκού πολιτισμού (1902-03), Ιστορία των Ελληνικών Αποικιών (1903-04), Σύνταξις Καταλόγων των Χειρογράφων των εν Αθήναις βιβλιοθηκών (1904-05, 1913-14), Ιστορία της Τυραννίδος εν Ελλάδι (1907-08), Φροντιστήριον Φιλολογικόν (1907-08).
Δημόσια παρουσία: Ιδρυτής (1861) από κοινού με τον αδελφό του Μιχαήλ, του χειρόγραφου περιοδικού Παρνασσός και στη συνέχεια του ομώνυμου Φιλολογικού Συλλόγου (1865). Κατά την διάρκεια των σπουδών του (βλ. παραπάνω) συνολικά μαθήτευσε κοντά στους Κωνσταντίνο Παπαρρηγόπουλο, Στέφανο Κουμανούδη, Momsen, Curtius, Droysen, Treitschke, Kirchhoff και Wattenbach. Μελετητής ελληνικών χειρογράφων σε βιβλιοθήκες της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ολλανδίας, του Βελγίου και της Αγγλίας (1875-80).
Υφηγητής Ελληνικής Ιστορίας και Γραφογνωσίας (1878), Έκτακτος καθηγητής Γενικής Ιστορίας (1887) και Τακτικός (1890) στον ίδιο γνωστικό αντικείμενο στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κοσμήτορας της παραπάνω Σχολής (1893-94, 1909-10, 1914-15) και Πρύτανης του Ιδρύματος (1904-05 και 1911-12).
Το 1880 πραγματοποιεί την πρώτη αποστολή καταγραφής των χειρογράφων του Αγίου Όρους και την ίδια χρονιά νυμφεύεται με την Άννα Μπαλάνου, κόρη του δικηγόρου και βουλευτή Αριστείδη Μπαλάνου. Το 1895 επισκέφθηκε για δεύτερη φορά το Άγιο Όρος, οπότε και συνέταξε κατάλογο χειρογράφων είκοσι μονών. Συνεργάτης σειράς περιοδικών, όπως το «Αττικόν Μουσείον», το «Δελτίον της Εστίας», η «Χρυσαλλίς», το «Ημερολόγιον Σκόκου» κ.ά. .
Γενικός Επιθεωρητής Δημοτικής Εκπαιδεύσεως (1882-85). Διακεκριμένο μέλος (1894) και πρόεδρος (1896) της Εθνικής Εταιρείας. Πρόεδρος του Συνδέσμου Αθλητικών και Γυμναστικών Συλλόγων (1897-1916). Γενικός Γραμματέας της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων (1901-18). Πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου Μέσης Εκπαιδεύσεως (1908). Εκδότης (1904-17\13 τόμοι) του περίφημου περιοδικού Νέος Ελληνομνήμων, όπου δημοσιεύθηκαν πλήθος κειμένων, μελετών, σύμμικτων, καταλόγων βιβλιοθηκών και αρχείων που αφορούσαν στην ελληνική ιστορία.
Εκπρόσωπος την ελληνικής κυβέρνησης στην Ιταλία με σκοπό τη διευθέτηση του Ηπειρωτικού Ζητήματος (1913). Πρωθυπουργός και Υπουργός Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεως (27\9\1916-21\4\1917).
Το πολύτιμο αρχείο του εναπόκειται: α) στο Εργαστήριο Ιστορικής Έρευνας και Τεκμηρίωσης του Ιστορικού και Αρχαιολογικού Τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και β) στο Ιστορικό Αρχείο του Ιδρύματος [1].
[1] Αδαμάντιος Αδαμαντίου, «Λάμπρος Σπυρίδων», στη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος ΙΕ΄, Εκδοτικός Οργανισμός Ο Φοίνιξ ΕΠΕ, Αθήνα χ.χ., σ. 760, E. Stephanou, «Σπυρίδων Λάμπρος (1851-1919)», (Μετάφρασις εκ του γαλλικού δημοσιευθέντος εις την Échosd’ Orient, ε. 33ον, αρ. 157, Ιαν.-Μαρτ. 1930, σ. 73-79), εν Αθήναις, Τύποις Πυρσού Α.Ε., σσ. 3-11, Δημοσθένης Κούκουνας-Νατάσα Κούκουνα (διεύθυνση σύνταξης), «Λάμπρος Σπυρίδων», Βιογραφική Εγκυκλοπαίδεια του Νεώτερου Ελληνισμού (1830-2010), Αρχεία Ελληνικής Βιβλιογραφίας, Δεύτερος Τόμος, Μέτρον, Αθήνα 2011, σσ. 371-72, «Παράρτημα: Τα Μαθήματα στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1837-1932) στο Βαγγέλης Δ. Καραμανωλάκης, Η Συγκρότηση της Ιστορικής Επιστήμης και η Διδασκαλία της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1837-1932), Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς 42, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών ΕΙΕ, Αθήνα 2006, σσ. 420-34 και Φλωρ. Ευαγγελάτου-Νοταρά, «Καταλογογράφησις του Αρχείου Σπ. Λάμπρου», Ανάτυπον από τον ΚΕ΄ τόμον (1974-1977) της ΕΕΦΣΠΑ, Αθήναι, 1978, σσ. 265-358.
