Tόπος\Χρονολογία Γέννησης: Μεγαλοχώρι Θήρας, 1893
Τόπος\Χρονολογία Θανάτου: Αθήνα, 1956
Σπουδές: Πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1915). Μεταπτυχιακές Σπουδές-Παιδαγωγικά, Φιλοσοφία, Μεθοδολογία της Ιστορίας-Πανεπιστήμια Leipzig (1922-24) και Freiburg (1924-25). Διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1926). Τίτλος διατριβής: «Περί των αρχών των φυσιοκρατών και των γενομένων οικονομικών μεταρρυθμίσεων εν Γαλλία Turgot».
Ενεργός Θητεία: 1930-1956
Θέση: Υφηγητής (1930), Έκτακτος Καθηγητής (1937), Τακτικός Καθηγητής (1939)
Γνωστικό Αντικείμενο\Έδρα: Ιστορία των Μέσων και Νεότερων Χρόνων (1930-37), Ιστορία της Νεωτέρας Ευρώπης και ιδία της Ελλάδος (1937-39), Ιστορία της Νεωτέρας Ελλάδος στην Πάντειο Ανώτατη Σχολή Πολιτικών Επιστημών (1937), Ιστορία της Νεωτέρας Ελλάδος (1939-56)
Εργογραφία (ενδεικτική):Θεωρητικά και μεθοδολογικά προβλήματα εν τη Ιστορία (1924). «Το πλάτος της Ιστορίας», Αρχείον των Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών (τόμος. Ε΄, τχ. Β΄, Απρίλιος-Ιούνιος 1925, σ. 97-13). « Turgot, Anne Robert Jacques, Baron d’ Aulne», Αρχείον των Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών (τόμος. Ζ΄, τχ. Α΄, Ιανουάριος-Μάρτιος 1927, σ. 1-29). Κριτική στα Βυζαντινά και Νεοελληνικά Χρονικά (1929). Το Μακεδονικό Ως Φάσις Του Ανατολικού Ζητήματος (Αθήνα, 1935), Μαύρη Βίβλιος των Βουλγαρικών Εγκλημάτων εις την Ανατολικήν Μακεδονίαν και Δυτικήν Θράκην 1941-1945 (Αθήνα, 1945). Το Ανατολικόν Ζήτημα και η Ελλάς (1950). Η Συμμαχική Προσέγγισις των Τεσσάρων Χριστιανικών Κρατών της Χερσονήσου του Αίμου κατά το 1912 (Αθήνα, 1953). Ιστορία των Κρατών της Χερσονήσου του Αίμου, 1908-1914 (Α΄ τόμος, Αθήνα, 1954).
Μαθήματα: Γενική ιστορία των Νεωτέρων Χρόνων 1789-1815 (η περίοδος της Γαλλικής Επαναστάσεως) (1930-32), Εισαγωγή εις την Ιστορικήν Επιστήμην: συνέχεια (1930-31, 1937-40, 1948-49, 1952-53), Αι Θεωρητικαί Αρχαί της Ιστορικής Επιστήμης (1932-33), Η Εξέλιξις του Ανατολικού Ζητήματος από του Βερολινείου Συνεδρίου μέχρι του έτους 1914 (1932-33, 1935-36), Εκ της Γενικής Ιστορίας την περίοδον του Ιμπεριαλισμού (1933-34), Εισαγωγή εις την Γενικήν Ιστορίαν του Μέσου Αιώνος (1934-35), Εισαγωγή εις την Ιστορικήν Επιστήμην: Αι Θεωρητικαί Βάσεις της Ιστορικής Επιστήμης, Χρησιμοποίησις, Έλεγχος και Κριτική Πηγών (1934-35), Επισκόπησις των Σπουδαιοτέρων Σταθμών της Εξελίξεως της Ιστορίας της Ευρώπης και ιδίως της Ελλάδος από του Βιενναίου συνεδρίου μέχρι του Γαλλογερμανικού Πολέμου (1936-37), Ιστορία της Ευρώπης και ιδίως της Ελλάδος κατά την Περίοδον του Ιμπεριαλισμού (1937-38), Ιστορία της Ελλάδος κατά την Περίοδον της Τουρκοκρατίας (1937-38), Φροντιστηριακαί Ασκήσεις, Έλεγχος Χρησιμοποιήσεως των Πηγών Αναφερομένων εις την Δευτέραν Πολιορκίαν του Μεσολογγίου (1937-38), Ιστορία της Ελλάδος από της Βασιλείας του Όθωνος μέχρι του Βερολινείου Συνεδρίου, 1833-1878 (1938-39), Φροντιστήριον, Έλεγχος και Χρησιμοποίησις των Πηγών των Αναφερομένων εις την Δράσιν του Ελληνικού Στόλου κατά το έτος 1825 (1938-39), Ιστορία της Ευρώπης από του Βιενναίου Συνεδρίου μέχρι της Φεβρουαριανής Επαναστάσεως του 1848 (1938-39), Ιστορία της Ελλάδος από του Βερολινείου Συνεδρίου μέχρι της Εκρήξεως του Παγκοσμίου Πολέμου, 1878-1914 (1939-40), Φροντιστηριακαί Ασκήσεις: Έλεγχος και Χρησιμοποίησις Πηγών Αναφερομένων εις τον Υπέρ Ανεξαρτησίας Αγώνα του 1821 (1939-40, 1948-55), Ιστορία της Ελλάδος από της Αλώσεως της Κων/πόλεως μέχρι της Συμπληρώσεως της Κατακτήσεως των Ελληνικών Χωρών (1948-49), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους κατά την Περίοδον της Τουρκοκρατίας, από των Αρχών του 18ου Αιώνος μέχρι των Παραμονών της Επαναστάσεως του 1821 (1949-50, 1952-53), Ιστορία της Ελλάδος επί της Βασιλείας του Όθωνος (1949-50, 1953-54), Ιστορία της Ελλάδος κατά την Περίοδον της Επαναστάσεως του 1821 (1950-51), Ιστορία της Ελλάδος επί της Βασιλείας Γεωργίου του Ά Μέχρι του Ελληνοτουρκικού Πολέμου 1897 (1950-51), Φροντιστηριακώς. Έλεγχος και Επεξεργασία Πηγών Αναφερομένων εις την Ιστορίαν της Ελλάδος των ετών 1862-1864, (1950-51), Ιστορία της Ελλάδος κατά τους δύο Πρώτους Αιώνας από της Αλώσεως της Κων/πόλεως υπό των Τούρκων (1951-52), Ιστορία της Ελλάδος από της Προσαρτήσεως της Θεσσαλίας και του Νοτιοανατολικού Τμήματος της Ηπείρου μέχρι των Πολέμων των ετών 1912 και 1913 (1951-52), Ιστορία της Ελλάδος κατά την Περίοδον της Επαναστάσεως τω 1821 και της Ιδρύσεως του Κράτους (1953-54), Φροντιστήριον. Περί Προϋποθέσεων υπό τας οποίας εψηφίσθη το Σύνταγμα του 1864, Ανάλυσις Αυτού και Κατάδειξις της Επιδράσεως την οποίαν έχει δεχθή άλλοθεν (1953-54), Ιστορία της Ελλάδος από της Αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως υπό των Τούρκων μέχρι των Αρχών του 18ου Αιώνος (1954-55), Ιστορία της Ελλάδος από της βασιλείας του Γεωργίου του Α΄ μέχρι της προσαρτήσεως της Θεσσαλίας και του νοτιοανατολικού τμήματος της Ηπείρου (1954-1955), Ιστορία της Ελλάδος Από των Αρχών του 18ου αιώνος μέχρι των Παραμονών της Επαναστάσεως του 1821 (1955-56), Ιστορία της Ελλάδος από του Συνεδρίου του Βερολίνου και εξής (1955-56).
Δημόσια Παρουσία: Υπηρέτηση ως κληρωτός στον ελληνικό στρατό (23\4\1913-2\1\1914) και ως έφεδρος αξιωματικός σε Μακεδονία και Μ. Ασία (Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, 1916-18). Διδάσκαλος στα Δημοτικά Σχολεία της Ζαγοράς, των Σοφάδων και του Πύργου Καλλίστης Θήρας (1915-20).
Διευθυντής του Διδασκαλείου Αρρένων Κοζάνης (1925). Διευθυντής του Διδασκαλείου Μέσης Εκπαίδευσης (1928-37). Μέλος πενταμελούς επιτροπής καθηγητών των Πανεπιστημίων Αθηνών και Θεσσαλονίκης για την καταγραφή των ωμοτήτων της βουλγαρικής κατοχής στην Ανατολική Μακεδονία και την Θράκη, 1941-44 (1945). Μέλος αποστολών για την μελέτη της κατάστασης της εκπαίδευσης στα Δωδεκάνησα και την αναμόρφωσή της (1946-47).
Καθηγητής στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων και στη Σχολή Γενικής Μορφώσεως του Γενικού Επιτελείου Στρατού. Kοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1944-45 και 1950-51).
Με πολυσχιδή κοινωνική και επιστημονική δράση, εξελέγη μέλος των ακόλουθων Διοικητικών Συμβουλίων Εταιρειών, Συλλόγων και Οργανισμών: Ηπειρωτική Εστία, Εταιρεία των Φίλων του Λαού, Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, Κοινωφελής Οργανισμός Κυκλάδων Νήσων, Γ.Α.Κ., Ι.Κ.Υ., Ε.Ι.Ρ., Εθνικό Θέατρο, Σώμα Ελλήνων Προσκόπων.
Μέλος, επίσης, του Οικονομικού και Υπηρεσιακού Συμβουλίου του Πανεπιστημίου Αθηνών, της Εφορίας της Πανεπιστημιακής Λέσχης, της Φοιτητικής Εστίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών) και του Συμβουλίου Νομιμοφροσύνης (Πανεπιστήμιο Αθηνών και Πάντειος Ανώτατη Σχολή Πολιτικών Επιστημών), του Συμβουλίου Τοπωνυμίων, της Επιτροπής Εκδόσεως Εθνικών Αρχείων, της Επιτροπής για τον καθορισμό του τύπου του Γυμνασίου (1945), της Επιτροπής για την Αποκατάσταση της Αυτοτέλειας των Α.Ε.Ι. (1945), του Εποπτικού Συμβουλίου Εκκλησιαστικής Εκπαιδεύσεως (1946) και του Αρχαιολογικού Συμβουλίου. Διετέλεσε, τέλος, μέλος επιτροπών για την κρίση των διδακτικών βιβλίων.
Κληροδότης του Πανεπιστημίου Αθηνών και της ιδιαίτερης πατρίδας του, ο καθηγητής Νικόλαος Βλάχος, διακρίθηκε ιδιαίτερα για την επιστημονική του συμβολή στην ανανέωση του ενδιαφέροντος για τη νεώτερη πολιτική ιστορία της χώρας. To 1936, μάλιστα, τιμήθηκε με το παράσημο του «Σταυρού των Ταξιαρχών του Βασιλικού Τάγματος του Σωτήρος».
Η πλούσια βιβλιοθήκη του καθώς επίσης και το προσωπικό του αρχείο εναπόκεινται στην Κεντρική Βιβλιοθήκη της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Ιστορικό Αρχείο του Ιδρύματος και στο Εργαστήριο Ιστορικής Έρευνας και Τεκμηρίωσης του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ως άνω Πανεπιστημίου [1].
[1] Ζακυνθινός Διονύσιος, «Νικόλαος Β. Βλάχος», Επετηρίς Εταιρείας Κυκλαδικών Σπουδών, 5, 1965-66, σσ. 736-744, όπου και «Αναγραφή των κυριότερων δημοσιευμάτων του καθηγητού Νικολάου Βλάχου: Καταρτισθείσα υπό των Φοιτητών του Ιστορικού και Αρχαιολογικού Τμήματος» και «Φ. Κουκουλές-Ν. Βλάχος (Επικήδειοι Λόγοι) » στο Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών 1955-1956, Αφιέρωμα εις Γεώργιον Χατζηδάκιν, Αθήνα 1956, σσ. 633-639, Πρεβελάκης Ελευθέριος, «Νικόλαος Βλάχος» στο «Νεκρολογίαι Ιππ. Καραβίας, Φαίδων Κουκουλές, Νικ. Βλάχος, Αντ. Λιγνός», ανάτυπο εκ του 11ου τόμου του Δελτίου Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, Αθήνα 1956, σσ. 293-95, Σφυρόερας Βασίλειος, «Νικόλαος Βλάχος» Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τόμος ΙΔ΄, σ. 42, Χρύσανθος Χρήστου, «Μορφαί που μας έλειψαν-Νικόλαος Βλάχος (Μία φυσιογνωμία της σύγχρονης ιστοριογραφίας), εφ. Η Καθημερινή, 4/2/1956, Νικόλαος Ψύχας (επιμέλεια), Νικόλαος Βλάχος (1893-1956), Αθήνα 1956, Ανδρέας Αντωνόπουλος-Χαρίκλεια Μπαλή (έρευνα-σύνταξη): Ευεργέτες και Δωρητές του Πανεπιστημίου Αθηνών, Β΄ 1945-1982, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα, 2007, σσ. 22-23 και «Παράρτημα: Τα Μαθήματα στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1837-1932) στο Βαγγέλης Δ. Καραμανωλάκης, Η Συγκρότηση της Ιστορικής Επιστήμης και η Διδασκαλία της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1837-1932), Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς 42, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών ΕΙΕ, Αθήνα 2006, σσ. 440-41.
